IX స్కూల్ అసిస్టెంట్ - అదనపు అంశాలు
స్కూల్ అసిస్టెంట్ కు ప్రిపేర్ అయ్యేవారు ముందు వివరించిన పాఠ్యాంశాలతో పాటు ఈ అనుబంధంలో ఇవ్వబడిన అంశాలను కూడా అధ్యయనం చేయవలసి ఉంటుంది.
1. తరగతి గది నిర్వహణ - ప్రేరణ
2. తరగతి గది నిర్వహణ - సామూహిక గతిశీలత
3. ప్రత్యక్షం
4. అభ్యసనం - రకాలు
5. ఆలోచన
1. తరగతి గది నిర్వహణ- ప్రేరణ
- శరీరావసరాల నుంచి ఏర్పడి, ఏదైనా గమ్యంవైపుకు ఉద్దేశించిన ప్రవర్తనను ప్రేరణ అంటారు.
- ప్రేరణ లేని అభ్యసనం జరగదు.
- Motivation అనే ఆంగ్లపదం "Movere" అనే లాటిన్ పదంనుండి ఉద్భవించింది.
- "Movere" అనగా కదలిక అని అర్ధం.
- వ్యక్తి అవసరాలు, అభిరుచులు, సహజాతాలు, ప్రోత్సాహకాలు మొదలైన కారకాలు వ్యక్తిలో చర్యను ఉద్దీపింపచేసి ప్రేరణను కలుగచేస్తాయి.
- ప్రేరణ అనేది “గమ్యనిర్ధేశిక చర్య" - మేయర్.
- “ప్రేరణ వ్యక్తి అవసరాలను అనుసరించి ఉంటుంది." - మాస్లో.
ప్రేరణ రకాలు:
ప్రేరణ రెండు రకాలు అవి : 1. అంతర్గత ప్రేరణ 2. బాహ్య ప్రేరణ
1. అంతర్గత ప్రేరణ :
- ఒక పని చేయాలంటే ఎవరి బలవంతం లేకుండా చేయడాన్ని అమతర్గత ప్రేరణ అని అందురు.
- విద్యార్థి తనంతటతానే పాఠశాలకు వెళ్ళడం అంతర్గత ప్రేరణ గా చెప్పవచ్చు.
- బహుమతులుగాని, ఇతరుల మెప్పు పొందడానికి కూడా చేసే పనులు కూడా చేసే పనులు కూడా అంతర్గత ప్రేరణకు ఉదాహరణలు.
- వ్యక్తి తనంతట తానే స్వయంగా నేర్చుకోవాలనే కోరిక కలగటం, గౌరవం లేదా కీర్తి పొందాలనే తపన, తన అభిరుచికి అనుగుణంగా శారీరక అవసరాలు, సంతృప్తి కోసం చేసే పనులు మొ||అంతర్గత ప్రేరణలు.
2. బహిర్గత ప్రేరణ :
- విద్యార్థి అవసరాలకు గాని, అభిరుచులకు గాని సంబంధం లేకుండా ఒక పని చేయడానికి సహకరించే ప్రతీ కారకాన్ని బహిర్గత ప్రేరణ లేదా కృత్రిమ ప్రేరణ అంటారు.
ఉదా : విద్యార్ధిని పొగడటం ద్వారా, అభినందించడం ద్వారా, గౌరవించడం ద్వారా అతన్ని లక్ష్య సాధనకు
- ఒకరు నిర్దేశించిన గమ్యం, భయపెట్టి చేయించడం బహిర్గత ప్రేరణ కింద చెప్పవచ్చు.
మాస్లో అవసరాల అనుక్రమణిక సిద్ధాంతం :
మాస్లో అయిదు అవసరాలను పేర్కోని వాటిని రెండు వర్గాలుగా చేసారు.
A. నిమ్నక్రమ అవసరాలు : శారీరక అవసరాలు, రక్షణ అవసరాలు.
B. ఉన్నత క్రమ అవసరాలు : ప్రేమ సంబంధిత అవసరాలు, గుర్తింపు, గౌరవ అవసరాలు, ఆత్మ ప్రస్తావన అవసరాలు.
1. శారీరక అవసరాలు : గాలి, నీరు, ఆహారం, దప్పిక, నిద్ర, లైంగిక ఉత్సుకత, మాతృ ఉత్సుకత.
2. రక్షణ అవసరాలు : భద్రత, గృహం, ఇతరులతో కలసి ఉండటం, పెద్దలు తోడు కావాలనుకోవడం
3. ప్రేమ సంబంధిత అవసరాలు : ఇతరుల ప్రేమ, మమత, అనురాగం కావాలనుకోవడం, స్నేహం, వ్యక్తిగత సంబంధాలు.
4. గుర్తింపు, గౌరవ అవసరాలు : ఇతరులు గుర్తించాలనుకోవడం, గౌరవించాలనుకోవడం, పరువు ప్రతిష్టలు సంపాందించాలనుకోవడం, సమాజంలో సమాజిక అంతస్థు ఉండాలనుకోవడం.
5. ఆత్మ ప్రస్తావన : అన్ని విషయాలలో ఆత్మసాఫల్యం సాధించాలనుకోవడం.
గమనిక:
- పొగడ్త - నింద రెండూ కూడా సమర్ధవంమైన ప్రోత్సాహకాలే అని ఎలిజబెత్ హార్లాక్ తాను నిర్వహించిన పరిశోధనల ద్వారా తెలిపింది.
- పొగడ్త, నిందలలో ఏది ఎక్కువగా ప్రభావం చూపిస్తుందనేది విద్యార్ధుల మూర్తిమత్వంపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
2. తరగతి గది నిర్వహణ- సమూహ గతిశీలత
"సమూహం లో ఒక కావ్యం నిమిత్తమై కొందరు వ్యక్తులు సమగ్రత తో కొన్ని విలువలకు కట్టుబడి ప్రవర్తించడం." - షరీఫ్ అండ్ షరీఫ్.
సమూహ లక్షణాలు :
- సభ్యులకు ఏకాభిప్రాయం ఉంటుంది.
- సభ్యుల మధ్య కొంత బంధం ఉంటుంది.
- సహకార గుణం ఉంటుంది.
- అభిరుచులు కలుస్తాయి.
- కొన్ని నియమాలు పాటిస్తూ ఉంటారు.
- ఒకే విధమైన నమ్మకాలు, విలువలు ఉంటాయి.
- అందరిలో 'మన' అనే భావన ఉంటుంది.
సమూహాలు - రకాలు:
- వ్యవస్థీకృత సమూహం : కొన్ని నియమాలు పాటిస్తారు.
- అవ్యవస్థీకృత సమూహం : సమూహంలో నిర్ధిష్టమైన నియమాలుండవు.
- నియత సమూహం : కొన్ని నియమాలు పాటించడం జరుగుతుంది.
- అనియత సమూహం : నిర్ధిష్టమైన నియమాలు ఉండవు.
- గుంపు : ఎప్పటికప్పుడు ఏర్పడే సమూహం, నిర్ధిష్ట నియమాలు ఉండవు.
- క్లబ్ : కొద్దికాలం లేదా కొన్ని సంవత్సరాల కలిసి ఉండే సమూహం. నిర్ధిష్ట నియమాలు ఉంటాయి. ఉదా : బడి, పరిశ్రమ, లయన్స్ క్లబ్,
- సంఘం : సుదీర్ఘకాలం, అనేక సంవత్సరాలు కలిసి ఉండే సమూహం. నిర్ధిష్ట నియమాలు జీవితాంతం పాటిస్తూ ఉంటారు. సభ్యులు మధ్య గట్టి సంబంధాలు వుంటాయి. ఉదా : ఒక ప్రదేశంలో దీర్ఘకాలంగా నివసించే వ్యక్తులు.
సమూహిక గతి శాస్త్రం : వ్యక్తి సమూహం పైన ఉపయోగించిన శక్తులను, సమూహం వ్యక్తిపైన ఉపయోగించిన శక్తులను గురించి అధ్యయనం చేసే దానిని సామూహిక గతిశాస్త్రం అంటారు.
- డైనమిక్స్ అనే పదం భౌతిక శాస్త్రానికి సంబంధించినది.
- డైనమిక్స్ అనే ఆంగ్లపదం Dynamique అనే ఫ్రెంచ్ పదంనుండి, Dynamikos అనే గ్రీకు పదం నుండి తీసుకోబడింది. దీని అర్ధం శక్తి.
- కొన్ని లక్ష్యాల సాధనకు కొందరు వ్యక్తులు కలిసి పని చేయడం వల్ల సమూహం ఏర్పడుతుంది. దీనిని సమూహ నిర్మాణం అంటారు.
- 'సమూహంలో జరిగే మార్పులనే సమూహగతి శాస్త్రం అంటారు.'- క్రెచ్, క్రచ్ఫీల్డ్.
- “సమూహాల స్వభావాన్ని, అభివృద్ధి సూత్రాలని, పరస్పర సంబంధాలని ఇతర సమూహాలతో, పెద్దసంస్థల సంబంధాలని అంచనావేసే శాస్త్రమే సమూహ గతిశాస్త్రం." - కార్టరైట్.డి, జాండర్.ఎ.
తరగతి నాయకత్వం :
- “సమూహ నిర్వహణలో ప్రభావితం చేసే మార్పులను తానుకొచ్చేవాడే నాయకుడు." - కెటిల్.
- "ఇతరులు తనను అనుసరించేలా చేసే కార్యసిద్ధి కలవాడే నాయకుడు." - కౌలీ.సమూహ సభ్యుల మధ్య పరస్పర సంబంధాలు కలిగించే చొరవ తీసుకొనేవాడే నాయకుడు." - బెక్,
నాయకత్వం- రకాలు:
- సాంఘిక మనోవిజ్ఞాన శాస్త్రవేత్తలు నాయకులను మూడురకాలుగా వర్గీకరించారు.
1. సహభాగి నాయకత్వం:
- ఈ నాయకులు ప్రజాస్వామికంగా ఉంటుంది.
- వీరు అనుచరులతో కలిసి పోతుంటారు.
-సభ్యుల భావాలను తెలుసుకుంటారు.
- పరస్పర సంప్రదింపుల ద్వారా, అభిప్రాయసేకరన ద్వారా నిర్ణయాలు తీసుకుంటారు.
- సభ్యులు స్వేచ్ఛగా తమ అభిప్రాయాలను తెలియపరుస్తారు.
-సభ్యుల నుంచి సహకారం ఉంటుంది.
- అందరు విద్యార్థులు పాల్గొనే సంఘసేవా కార్యక్రమం, స్కౌట్సు, గైడ్స్, ఆటలు మొదలైన కార్యక్రమంలో ఉపాధ్యాయుడు ఒక ప్రజాస్వామిక నాయకునిగా పాల్గొంటాడు.
- తరగతిలో ఇది అన్ని విధాల ఆమోదయోగ్యమైన నాయకత్వం.
2. నిర్దేశిత నాయకత్వం :
- ఈ రకం నాయకులు తమ ఆదేశాలను బలవంతంగా పాటింపచేస్తారు.
- సభ్యులు తనను అనుసరించేలా చూస్తారు.
- అనేక కఠిన నిబంధనలు విధిస్తారు.
- ఇతరులతో చర్చించినా నిర్ణయాలు తామే తీసుకుంటారు.
- తమ నిర్ణయాలు ఆమోదయోగ్యమైనవి కాకున్నా వాటిని వారు మార్చరు.
- సభ్యులు నాయకుని ఆదేశాల కోసం ఎదురు చూస్తుంటారు.
- పాఠశాలలో నిర్ధేశిత నాయకుడైన ఉపాధ్యాయుడు విద్యార్థులలో భయాన్ని పెంచుతాడు.
- విద్యార్థులు అయిష్టత తో ఆజ్ఞలను పాటిస్తుంటారు.
- ఈ నాయకత్వం ఆమోదయోగ్యమైనది కాదు.
3. అనుజ్ఞ నాయకత్వం :
- ఈ నాయకుడు సభ్యులలో ఒకరిగా మెలుగుతాడు.
- కోరిన మీదట మాతమ్రే సలహాలిస్తుంటాడు.
- సమూహంలో నామమాత్ర నాయకునిగా ఉంటాడు.
- సభ్యులకు వారి భావాలను వ్యక్తపరచడానికి పూర్తి స్వేచ్ఛవుంటుంది.
- నిర్ణయాలు తీసుకోవడం లో సభ్యులకు పూర్తి స్వేచ్ఛ వుంటుంది.
- నాయకుడు ప్రేక్షకుడిలా ఉంటాడు.
- తరగతిలో ఇలాంటి నాయకత్వం లో విద్యార్థులు ఉదాసీనంగా ఉంటారు.
- సమయం వృధా అవుతుంది.
- క్రమశిక్షణ లోపిస్తుంది.
- ఇలాంటి నాయకత్వం తరగతిలో ఆమోదయోగ్యమైనది కాదు.
గమనిక:
- తరగతిలో ఉపాధ్యాయుడు విద్యార్థుల పరస్పర చర్యను అంచనావేయడానికి ప్లాండర్ పరస్పర విశ్లేషణ పద్ధతిని ఉపయోగించడం జరిగింది.
- ఈ పద్ధతిలో తరగతి గది చర్యలను 10 రకాలుగా చెప్పారు.
- 10లో 1 నుండి 7 వరకు ఉపాధ్యాయచర్యలు, 8, 9 విద్యార్థి సంభాషణ, 10 నిశ్శబ్దం.
- ఉపాధ్యాయ చర్యలు : 1. సంవేదనలను అంగీకరించడం 2. పొగడటం లేదా ప్రోత్సాహించడం 3. విద్యార్థుల అభిప్రాయాలను అంగీకరించడం 4. ప్రశ్నలు అడగడం 5. ఉపన్యసించడం 6. నిర్దేశాలను ఇవ్వడం 7. విమర్శించడం.
- విద్యార్థి సంభాషణ : 8. విద్యార్థి సంభాషణ / ప్రతిస్పందన 9. విద్యార్థి సంభాషణ, ఉపదేశం.
3. ప్రత్యక్షం
- అవధాన, యోజన శక్తుల సముదాయాన్ని 'ప్రత్యక్షం' అని అంటారు.
- "ప్రపంచం మన కళ్ళకు ఎలా కనబడుతుందో, చెవులకు ఏ రీతిగా వినబడుతుందో, స్పర్శ ద్యారా చర్మానికి ఎలా తెలుస్తుందో, నాలుకకు ఎలా దుఃఖిస్తుందో, ముక్కుకు ఎలా వాసన వస్తుందో ఆ విధానంలో సంభంవించిన గ్రహణ శక్తిని ప్రత్యక్షం" అని అంటారు. - క్లిఫర్క్ మోర్గన్, జాన్ వీజ్, రిచర్డ్. ఎ. కింగ్.
- జ్ఞానేంద్రియాల పరిసరాల జ్ఞానాన్ని మనకు ఆపాదించే ప్రధాన అవయవాలు సంవేదనలకు అర్ధాన్ని ఆపాదించడమే ప్రత్యక్షం.
- సంవేదనలను అర్ధం చేసుకున్న ప్రక్రియ “ప్రత్యక్ష్యం”.
ప్రత్యక్ష్యం లక్షణాలు :
- ఇది గత అనుభవాల ఫలితం పై ఆధారపడి ఉంటుంది.
- అది ఒక సంశ్లేషణ, విశ్లేషణలలో కూడిన ప్రక్రియ.
- ప్రత్యానికి నిశిత పరిశీలన చాలా అవసరం.
- జ్ఞానేంద్రియాల సహాయంతో దీన్ని ఆరంభిస్తారు.
- సంవేదనలపై ఆధారపడిన ప్రక్రియ.
- అంతర్గత, బహిర్గత ప్రేరకాలతో ప్రభావితం అయ్యే ప్రక్రియ.
- ప్రతిమలను ఉపయోగిస్తుంది.
- జ్ఞానేంద్రియాల ద్వారా పరిసరాల జ్ఞానాన్ని పొందడానికి ప్రత్యక్షమున్న మన పరిసరాల గురించి తెలిపే గ్రాహక నాడీ ప్రత్యక్షం.
- ప్రకృతిలో ఏ వస్తువుకైనా, వ్యవస్థీకృత మొత్తంగా ప్రత్యక్షించే ధోరణిని గెస్టాల్టు దృక్పధం అంటారు.
ప్రత్యక్ష నియమాలు:
1. అవిరళ నియమం : దీనినే సాంతత్య నియమం అంటారు. కొన్ని ఉద్దీపనలను అవిరళంగా అమరిస్తే ప్రత్యక్ష వ్యవస్థాపనం ఏర్పడుతుంది.
2. సామీప్య నియమం : ఒక దానికొకటి దగ్గరగా ఉన్న అంశాలకు ఒక సమూహంగా ఏర్పరచడమే సామీప్య నియమం.
3. సామ్యనియమం : ఒకేవిధంగా ఉండే అంశాలు ఒక సమూహముగా చూసే ఎక్కుగ అవకాశం వుంటుంది.
4. పూరణ నియమం : అసంపూర్ణ ఆకృతులను అర్ధవంతమైన పూర్తి వస్తువులుగా పరికించి చూస్తాం.
5. ఆకృతి క్షేత్ర నియమం : రూబిన్ అనే మనోవిజ్ఞాన శాస్త్రవేత్త మొదటిసారిగా ఆకృతిక్షేత్ర సంబంధాన్ని వివరించి చెప్పాడు.
ప్రత్యక్ష్య ప్రక్రియకు కారకాలు : 1. మానసిక విన్యాసం 2. సాన్నిహిత్యం 3. గతానుభవం 4. వైఖరి 5. సందర్భం
4. అభ్యసనం - రకాలు
ప్రయోజనం ఆధారంగా అభ్యసనం లో అనేక రకాలు ఉన్నాయి. అవి :
1. చలన అభ్యసనం : శరీర అవయవాలు, వాటిలో కండరాలు ప్రధానంగా వినియోగిస్తూ నేర్చుకునే కౌశలాలను 'చలన అభ్యసనం' అంటారు. ఉదా: పాకడం, టైపింగ్, సైకిల్ తొక్కడం, ఈత.
2. శాబ్దిక అభ్యసనం : ఒక వస్తువును చూసి, పోల్చుకు ఆ వస్తువుకు పేరు పెట్టి తెలపడం అతిచిన్న శాబ్దిక అభ్యసనం. భావాన్ని విశదం చేసేందుకు కొన్ని వాక్యాలను కలిపి రాయడం ఇవన్నీ పెరుగైన శాబ్దిక అభ్యసనానికి ఉదాహరణలు.
3. విచక్షణా అభ్యసనం : రెండు అంశాల మధ్య, సన్నివేశాల మధ్య గల బేధాన్ని గుర్తించడం ను విచక్షణా అభ్యసనం అందురు. ఉదా: ఇతర కుటుంబ సభ్యులమధ్య అమ్మను గుర్తించడం.
4. ప్రత్యక్ష అభ్యసనం : పరిసరాలకు ప్రేరితుడై, ఉద్దీపన పొంది, వీటికి సరైన అర్థాలను ఇవ్వడంతో పాటు వాటిని గురించి తెలుసుకొనే దానిని ప్రత్యక్ష అభ్యసనం అంటారు. ఉదా: బిస్కెట్ తినేందుకని, పెన్సిల్ రాసేందుకని తెలుసుకోవడం.
5. భావనాత్మక అభ్యసనం : ఒకే విధమైన లక్షణాలు, సామాన్య గుణాలున్న వస్తువులు, అంశాల పట్ల సాధారణ భావాలు ఏర్పరుచుకోవడం. ఉదా: 1, 4, 9, 16, 25 లు వర్గసంఖ్యలు అని పేర్కొనడం.
6. సమస్యా పరిష్కార అభ్యసనం : ఆలోచన, పరిశీలన, వివేచనల పరిశీలన ఫలితాన్ని తెలపడం లాంటి అంశాల కలయిక. ఉదా: 1, 4, 9, a, 25 లలో a విలువను చెప్పడం.
5. ఆలోచన
ఆలోచన - లక్షణాలు :
- ఇది ఒక మానసిక చర్య.
- గమ్య సాధనకు నిర్దేశించిన ప్రక్రియ.
- సమస్యా పరిష్కార ప్రవర్తన కలిగి ఉంటుంది.
- చలనాత్మక అన్వేషణ కంటే మానసిక అన్వేషణకు ప్రధానంగా కీలకపాత్ర ఉంటుంది.
- ఇది ప్రతీకాత్మక భావన.
- బయటికి వినిపించని మానసిక సంభాషణ రూపంలో ఉంటుంది.
- యత్నదోష పద్ధతిని కూడి ఉంటుంది.
- అంతర్ దృష్టితో ముడిపడి ఉన్న ప్రక్రియ.
ఆలోచన - రకాలు:
1. మూర్త ఆలోచన :- ఇది చాలా సులభమైన ఆలోచనా పద్దతి.
- ఒక విషయాన్ని ఏదో ఒక జ్ఞానం ద్వారా పొందుతూ ప్రత్యక్షంగా దాని గురించి ఆలోచించడాన్నే మూర్త ఆలోచన అంటారు.
- ఉదా : 'సింహం' బొమ్మని చూస్తూ దాని గురించి ఆలోచించడం.
2. అమూర్త ఆలోచన: భావనల మీద ఆధారపడి నిరాకారమైన విషయాలను గురించి ఆలోచించడం.
- తెలియని వాటి గురించి ఆలోచించడం.
- కొత్త విషయాలు కనుక్కోవడంలో తోడ్పడే ఆలోచన.
- దీనినే భావనాత్మక ఆలోచన అంటారు.
- ఉదా : 'సత్యం' అన్న భావన.
3. ఊహాలోచన:
- పూర్తిగా మానసిక ప్రతిరూపాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
- స్మృతి పధకం లో మిగిలిన పూర్తి స్మృతి చిహ్నాల ప్రతిరూపాల ఆధారంగా భవిష్యత్ను ఊహించడం.
- ఉదా: భవిష్యత్లో భారత రాజకీయ వ్యవస్థను గురించి ఆలోచించడం.
4. హేతుబద్ధ ఆలోచన : దీనినే తాత్విక ఆలోచన అని కూడా అంటారు.
- ఇది అత్యున్నతమైన ఆలోచనా పద్ధతి.
- ఈ పద్ధతిలో వివిధ రకాల భావనలను నిర్ధిష్టమైన లక్ష్యాలతో హేతుబద్దమైన వరుసక్రమంలో ఆలోచించి సమస్యా పరిష్కారం ను చేయడం జరుగుతుంది.
- ఉదా : త్రిభుజంలో మూడు కోణాల మొత్తం 180° కావున విషమ బాహుత్రిభుజంలో కూడా మూడు కోణాల మొత్తం 180° అని నిర్ధారించడం.
5. సమైక్య ఆలోచన : వ్యక్తి తనకు అందుబాటులో దత్తాంశాలను ఉపయోగించి సమస్యకు ఒకే పరిష్కారాన్ని సూచిస్తాడు.
- సమాధానాన్ని ఇవ్వడానికి ఉపయోగించే సాంప్రదాయక పద్ధతి ఇది.
-సమైక్య ఆలోచనాశక్తి గలవారు ప్రజ్ఞా పరీక్షలో ఎక్కువ స్కోరు సాధిస్తారు.
6. విభిన్న ఆలోచన : సమస్యకు ఒక పరిష్కారం మార్గం కాక సమాన ప్రాధాన్యంగల అనేక పరిష్కార మార్గాలను సూచించగల శక్తి.
- వీరు సృజనాత్మక పరీక్షలలో అత్యధిక స్కోరును సాధిస్తారు.
Important Points
- There are no bad students, there are made as bad students - Socrates.
- All power is within you; you can do anything and everything - Vivekananda.
- Give me a few men and women who are pure and selfless, and I shall shake the world - Vivekananda.
- The great aim of education is not knowledge but action - Herbert Spencer.
- The direction in which education starts a man will determine his future - Plato.
- Education is like a double-edged sword. It may be turned to dangerous uses if it is not properly handled. - Wu- Ting-Fang.
No comments:
Post a Comment